Fontanna „Potop" odzyska swój blask

Fontannę odsłonięto w 1904 roku. W latach 2006-2014 została zrekonstruowana. Obiekt składa się z trzech grup rzeźb: najwyższa środkowa ukazuje wysoki szczyt skalny, na którym stoi półnagi mężczyzna jedną ręką ratujący z wód potopu nieprzytomną kobietę, a drugą wciągający brodatego mężczyznę wdrapującego się na skałę. Poniżej martwa kobieta, przy której siedzi dziecko. Za nim ratujący się lew. Wschodnią grupę rzeźb stanowi niedźwiedzica z młodymi w pysku, a zachodnią nagi mężczyzna walczący z wężem oplatającym jego nogi.

Zabytkowy obiekt został wyłączony na okres jesienno-zimowy. W tym czasie będzie trwała jego renowacja. Zlecone zostaną dodatkowe badania stopu użytego do wykonania odlewów rzeźb, a także szczegółowa inwentaryzacja stanu zachowania obiektu – planigrafia ognisk korozji. Po badaniu składu stopu będzie można ustalić najkorzystniejszą metodykę konserwacji zasadniczej a następnie konserwacji profilaktycznej. W ostatnim czasie przeprowadzono także test usuwania kamienia kotłowego metoda ablacji laserowej – efekty testu są obiecujące.

W czasie II wojny światowej, w 1943 r. władze niemieckie zdecydowały o rozbiórce fontanny i przetopieniu jej uzyskując prawie 9 ton brązu z przeznaczeniem na cele wojenne (do produkcji uzbrojenia i amunicji). Do odtworzenia "Potopu" w XXI w. posłużyła m.in. kopia rzeźby, która od 1906 r. stoi w rodzinnym mieście jej autora F. Lepckego w Coburgu (Bawaria). Kopia ta jednak od początku nie miała niektórych elementów, które miał oryginał. Istniała też inna kopia w skali 1:4, która od 1908 do 1943 r. stała w Eisleben (Saksonia-Anhal), ale podzieliła losy bydgoskiej rzeźby i również została przeznaczona na cele wojenne.

Proces rekonstrukcji zainicjowano w 2004 roku. W kwietniu 2009 ustawiono przed Galerią Drukarnia pierwszy odtworzony fragment pomnika: niedźwiedzicę. W kwietniu 2010 przeniesiono ją do wyremontowanej w 2009 misy fontanny w parku im. Kazimierza Wielkiego, przy której na koszt miasta zrekonstruowano dawną, kolorową mozaikę w formie kręgów i fal. 30 czerwca 2010 do fontanny trafił drugi fragment rzeźby – człowiek walczący z wężem. Autorem rekonstrukcji tej części fontanny jest Michał Pronobis z Radoszyc koło Kielc, a jej odlew warty ponad 100 tys. złotych został wykonany przez Jacka Guzerę w Kielcach. 3 października 2012 wróciła na swoje miejsce centralna figura mężczyzny ratującego kobietę. Brązowa figura o wysokości 3 m i masie 1200 kg również została zrealizowana przez zespół Pronobis – Guzera. W 2014 roku wykonano remont misy fontanny oraz zamontowano stację uzdatniania wody oraz oświetlenie. Ostatni element fontanny przybył do miasta 14 czerwca 2014, po czym przystąpiono do montażu całości. Uroczyste odsłonięcie zrekonstruowanej fontanny zgodnie z planem nastąpiło 26 czerwca 2014. Koszt odbudowy wyniósł ok. 2,5 mln zł.

Inicjatorem odbudowy Potopu był profesor Mackiewicz. To m.in. dzięki jego wysiłkom 26 czerwca 2014 roku, nastąpiło odsłonięcie fontanny. – Pytają mnie moi koledzy, dlaczego chirurg, medyk zajął się odbudową Potopu? Mam osobisty dług wdzięczności wobec wujostwa, dzięki ich wspomnieniom poznałem tragiczną historię Potopu, barbarzyńsko zniszczonego podczas okupacji niemieckiej - mówił w dniu odsłonięcia fontanny prof. Zygmunt Mackiewicz. - Dzisiaj, po 10 latach działalności jako Stowarzyszenie jesteśmy dumni, że możemy oddać społeczeństwu w pełni zrekonstruowaną, z zachowaniem cech pierwowzoru fontannę.