Fiskus spyta sąsiada, kto zajmuje się dzieckiem

Samo utrzymywanie kontaktów z dzieckiem nie jest rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Resort finansów w odpowiedzi na interpelację nr 25045 zwrócił uwagę, że posiadanie władzy rodzicielskiej bez jej faktycznego wykonywania, podobnie jak samo utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem, nie wystarcza do zastosowania odliczenia ulgi na dziecko na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT. Aby skorzystać z odliczenia, nie wystarczy także ograniczyć się jedynie do płacenia alimentów. 

Podział ulgi po rozwodzie rodziców

Rozliczenie ulgi może rodzić pewne problemy rodzicom będącym po rozwodzie. Każdy z rodziców może wskazywać na wykonywanie władzy rodzicielskiej, zgodnie z treścią wyroku czy ugody, jak również rzeczywistą liczbą dni opieki nad dzieckiem. Jak potwierdził MF, deklaracje rodziców nie muszą być zgodne. Zdaniem resortu, jeśli rodzice nie mogą się porozumieć co do podziału ulgi, to z pewnością nie zgadzają się także w przedmiocie wymiaru sprawowania władzy rodzicielskiej. Trudno sobie zatem wyobrazić, w jaki sposób organy podatkowe miałyby dokonywać weryfikacji, wskazywanej przez każdego z rodziców liczby dni sprawowania opieki nad dzieckiem, w przypadku sporu pomiędzy rodzicami w tym zakresie. Resort zwrócił uwagę, że sfera ta dotyczy bardzo osobistych i trudnych relacji zachodzących między skonfliktowanymi rodzicami.

Weryfikacja prawa do ulgi

Ministerstwo Finansów przyznało, że wszystkie rozliczenia, w których wykazano ulgę na dziecko przez rozwiedzionych rodziców, są weryfikowane pod kątem prawa do skorzystania z niej w danym roku. Urzędy skarbowe podejmują w szczególności czynności sprawdzające mające na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie nie tylko posiadania, ale również wykonywania władzy rodzicielskiej w danym roku. Podatnicy są wzywani do złożenia stosownych oświadczeń i pisemnych wyjaśnień odnoszących się do zaangażowania w proces wychowawczy dziecka poprzez wskazanie częstotliwości kontaktów, faktycznych działań podejmowanych w procesie wychowawczym w celu zapewnienia ich potrzeb bytowych, edukacyjnych, zdrowotnych i zabiegania o ich rozwój fizyczny, emocjonalny i intelektualnych. Dodatkowo wzywani są również do przedłożenia dokumentów, dotyczących zakresu sprawowanej przez nich opieki nad dzieckiem, np. wyroku sądu orzekającego rozwód małżonków, wyroku sądu rodzinnego, w którym określono alimenty, prawa rodzicielskie, odpisu aktu urodzenia dziecka, zaświadczenia sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka, odpisu orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej, zaświadczenia o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły, dokumentów potwierdzających pobieranie zasiłku bądź renty socjalnej, itp.

- Niekiedy organy podatkowe weryfikujące prawidłowość zastosowania odliczeń w ramach prowadzonych czynności gromadzą również informacje z innych źródeł, jak np. od pracodawców rodziców (występowanie do zakładów pracy z zapytaniem, czy dziecko brało udział w wyjazdach kolonijnych, imprezach okolicznościowych organizowanych dla dzieci pracowników, itp.), czy placówek oświatowych (kierowanie zapytań do szkół w celu ustalenia, czy dany rodzic uczestniczył w zebraniach szkolnych, uroczystościach szkolnych, itp.), w celu potwierdzenia informacji przedstawionych przez rodziców w oświadczeniach – potwierdziło MF. Dodało również, że w sytuacji, gdy oboje wykonują władzę rodzicielską i brak jest ich zgody na dokonane ustalenia, w zależności od urzędu, albo przyjmuje się, że ulga przysługuje obojgu rodzicom po połowie, albo sprawa przekazywana jest do wszczęcia postępowania podatkowego, gdzie gromadzone są dalsze dowody, między innymi z przesłuchania świadków (np. osób z rodziny, sąsiadów).

fot. iStock